THÔNG TIN PHÁP LUẬT DÂN SỰ

THS. LS. PHÍ THỊ QUỲNH NGA – Phó ban pháp lý BHNT Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, Trưởng phòng Pháp chế & tuân thủ Bảo Việt Nhân thọ

I. Những vướng mắc trong giải quyết tranh chấp về bảo hiểm nhân thọ

1. Trường hợp khách hàng vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi tham gia bảo hiểm

Như được đề cập trong nội dung Chuyên đề 1 “Những quy định đặc thù của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và kinh nghiệm quốc tế về giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực bảo hiểm”, việc kê khai thông tin đầy đủ, chính xác, trung thực của Bên mua bảo hiểm đóng vai trò vô cùng quan trọng – là điều kiện tiên quyết để Doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) chấp nhận bảo hiểm và cấp Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cho khách hàng. Theo đó, nếu khách hàng thực hiện đúng nghĩa vụ này, khi sự kiện bảo hiểm xảy ra thuộc phạm vi bảo hiểm, DNBH có nghĩa vụ chi trả quyền lợi bảo hiểm đã cam kết trong hợp đồng bảo hiểm. Ngược lại, nếu khách hàng che giấu thông tin, kê khai thông tin không đúng, không đầy đủ về tình trạng sức khỏe hay nghề nghiệp của người được bảo hiểm, sẽ làm ảnh hưởng đến quyết định thẩm định, chấp nhận phát hành hợp đồng bảo hiểm (“HĐBH”), thì sau đó cho dù rủi ro xảy ra với khách hàng vì nguyên nhân gì, DNBH cũng không chi trả quyền lợi bảo hiểm như Điều 19 Luật Kinh doanh bảo hiểm đã quy định.

Để tránh sự hiểu nhầm từ Bên mua bảo hiểm rằng DNBH buộc phải cho Người được bảo hiểm đi kiểm tra y tế trước khi chấp nhận bảo hiểm và rằng vì DNBH đã cho khách hàng kiểm tra y tế và chấp nhận bảo hiểm thì các rủi ro, sự kiện bảo hiểm phát sinh theo HĐBH đều thuộc trách nhiệm chi trả của DNBH, các DNBH đều quy định rõ trong quy tắc điều khoản sản phẩm bảo hiểm (và được Bộ Tài chính phê chuẩn) rằng “Tùy từng trường hợp, DNBH có quyền yêu cầu kiểm tra sức khỏe của Người được bảo hiểm để làm cơ sở cho việc quyết định chấp nhận bảo hiểm, chấp nhận gia tăng số tiền bảo hiểm, hoặc khôi phục hiệu lực Hợp đồng bảo hiểm. Tuy nhiên, việc kiểm tra sức khỏe (nếu có) cũng không thay thế cho nghĩa vụ phải cung cấp thông tin chính xác, trung thực và đầy đủ của Bên mua bảo hiểm”. Tại Quy tắc điều khoản mẫu của sản phẩm bảo hiểm kèm theo Quy chế số 4330/QCPH/BTC-BCT ngày 31/3/2017 về việc phối hợp giữa Bộ Tài chính và Bộ Công thương trong việc phê chuẩn sản phẩm, đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung đối với bảo hiểm nhân thọ cũng quy định tương tự: “Bên mua bảo hiểm (và Người được bảo hiểm trong trường hợp bảo hiểm nhóm) có trách nhiệm kê khai đầy đủ và trung thực tất cả các thông tin cần thiết để doanh nghiệp đánh giá khả năng chấp nhận bảo hiểm cho Hợp đồng bảo hiểm này. Việc thẩm định sức khỏe, nếu có, không thay thế cho nghĩa vụ kê khai trung thực của Bên mua bảo hiểm/Người được bảo hiểm”.

Thực tế phần lớn các vụ tranh chấp về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đều liên quan đến việc DNBH từ chối chi trả quyền lợi bảo hiểm đối với rủi ro của Người được bảo hiểm do khách hàng vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi tham gia bảo hiểm, cụ thể là người được bảo hiểm đã che giấu, không kê khai hoặc kê khai không trung thực, đầy đủ các thông tin liên quan đến tình trạng sức khỏe, thông tin cá nhân khác khi kê khai hồ sơ yêu cầu bảo hiểm tại thời điểm tham gia bảo hiểm mà nếu biết được những thông tin này, DNBH đã từ chối phát hành hợp đồng bảo hiểm. Việc không kê khai hoặc kê khai không đúng, không đầy đủ này đã dẫn đến việc DNBH vì không biết nên đã chấp nhận bảo hiểm và phát hành hợp đồng. Bằng chứng chứng minh cho các trường hợp này là Hồ sơ khám, điều trị bệnh (bệnh án hoặc tóm tắt bệnh án) mà DNBH thu thập được trong quá trình xác minh sau khi khách hàng làm thủ tục yêu cầu giải quyết quyền lợi bảo hiểm.

…

---

TRA CỨU BÀI VIẾT ĐẦY ĐỦ TẠI ĐÂY

---

SOURCE: HỘI THẢO “PHÁP LUẬT KINH DOANH BẢO HIỂM VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP TRONG LĨNH VỰC BẢO HIỂM NHÂN THỌ”, TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO, NGÀY 25/5/2018. PHÚ QUỐC, KIÊN GIANG

Filed under: Hợp đồng, LUẬT TÀI CHÍNH - TÍN DỤNG - CHỨNG KHOÁN - BẢO HIỂM, Trách nhiệm dân sự |