admin@phapluatdansu.edu.vn

TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM: CẨN TRỌNG KHI MUA HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ

image LÊ NGA

TAND Tối cao tại TPHCM ngày 5.12.2008 mở phiên xử phúc thẩm vụ tranh chấp tiền bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ (BHNT). Dù chỉ là một trường hợp cụ thể, nhưng qua đó cho thấy “thượng đế” thường luôn nắm đằng lưỡi.

Vụ kiện giữa nguyên đơn là bà Huỳnh Thị Thảo và bị đơn là Công ty TNHH BHNT Prudential Việt Nam (sau đây gọi tắt là Prudential  VN). Theo đơn khởi kiện, ngày 7.2.2006 bà Thảo mua BHNT của Prudential VN cho con trai là Nguyễn Văn Nghĩa, thời hạn đóng bảo hiểm 15 năm, giá trị hợp đồng 70 triệu đồng cho sản phẩm “Phú tích lũy định kỳ gia tăng”, kèm theo sản phẩm bổ trợ “chết và tàn tật” là 80 triệu đồng.
Bà Thảo đã đóng tiền được 1 năm (7.590.000 đồng). Tối 5.3.2006, trên đường từ Vĩnh Long về Sa Đéc (Đồng Tháp), đến cầu Cái Cam (Vĩnh Long) thì Nghĩa bị tai nạn giao thông, tử vong. Sau đó, bà Thảo yêu cầu Prudential VN xem xét, đền bù quyền lợi bảo hiểm, nhưng Prudential VN từ chối không đền bù vì cho rằng hợp đồng bảo hiểm trước đó đã vô hiệu, không có hiệu lực.

Lý do Prudential VN đưa ra là trước khi ký hợp đồng mua bảo hiểm bà Thảo đã vi phạm, không kê khai trung thực về tình trạng sức khỏe của anh Nghĩa. Vì vậy, Prudential VN chỉ trả lại số tiền bà Thảo đã đóng. Không chấp nhận, bà Thảo đưa vụ việc ra tòa nhờ phân xử.

Tháng 8.2008, vụ kiện được TAND tỉnh Đồng Tháp đưa ra xét xử sơ thẩm. Tòa sơ thẩm áp dụng Luật Kinh doanh bảo hiểm để xem xét vụ kiện. Theo tòa, hợp đồng BHNT của bà Thảo đã bị vô hiệu vì theo quy định của Prudential VN thì bà Thảo phải kê khai đầy đủ, khẳng định rõ “có” hoặc “không” các câu hỏi trong phần khai chi tiết về sức khỏe, mà cụ thể ở câu số 7(b): bạn đã, đang có sử dụng ma túy hoặc chất gây nghiện không?, bà Thảo đánh dấu chéo vào ô “không”; trong khi ngày 18.12.2001, Trung tâm y tế dự phòng Đồng Tháp ra thông báo anh Nghĩa bị HIV. HĐXX nhận xét bà Thảo đã vi phạm phần cam kết, khai không trung thực được quy định tại điều 18, 19 Luật Kinh doanh bảo hiểm nên tuyên bác yêu cầu của bà Thảo đòi Prudential  VN bồi thường 150 triệu đồng.

Tại phiên tòa phúc thẩm, HĐXX nhận định bà Thảo mua BHNT không phải vì mục đích kinh doanh, nên đây chỉ là hợp đồng dân sự. Việc Tòa sơ thẩm áp dụng Luật Kinh doanh bảo hiểm xem xét vụ kiện là không phù hợp. Tòa phúc thẩm cũng cho rằng, quy định ghi trong hợp đồng “nếu kê khai không trung thực… thì hợp đồng sẽ vô hiệu” là vi phạm pháp luật. Bởi lẽ, hợp đồng chỉ vô hiệu khi vi phạm các điều cấm của pháp luật, được quy định trong Bộ luật Dân sự. Ngoài những lý do trên, do bản án sơ thẩm còn có những vi phạm tố tụng khác nên HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm để xét xử lại.

Theo lãnh đạo một công ty bảo hiểm, quy định ràng buộc trong mẫu hợp đồng tranh chấp tại phiên tòa được rất nhiều các công ty bảo hiểm sử dụng. Vì vậy, từ kết quả của vụ kiện này, rất có thể nhiều công ty bảo hiểm sẽ phải điều chỉnh mẫu hợp đồng, liên quan đến hàng vạn khách hàng.

Chiếu theo Bộ luật Dân sự là đúng
Hợp đồng BHNT này là hợp đồng dân sự ghi nhận sự thỏa thuận của các bên. Người mua bảo hiểm phải có nghĩa vụ đóng tiền bảo hiểm đúng kỳ hạn. Bên bảo hiểm phải đền bù khi các điều kiện bảo hiểm xảy ra như tai nạn, bệnh tật, tử vong… Các bên phải tuân thủ các điều kiện đã thỏa thuận nhưng các thỏa thuận này phải tuân thủ đúng các quy định của Bộ luật Dân sự. Bên cạnh đó, luật quy định các giao dịch dân sự chỉ vô hiệu khi: vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội, giao dịch giả tạo… Luật không quy định khi giao kết hợp đồng mà kê khai không đầy đủ là vô hiệu. Vì vậy, quy định này của hợp đồng là không có giá trị pháp lý. (Luật sư Lê Hồng Nguyên, Đoàn luật sư TP.HCM)

SOURCE: BÁO THANH NIÊN

Trích dẫn từ:

http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200849/20081206004105.aspx

5 Responses

  1. theo tôi, vấn đề ở chỗ ” chấp nhận bảo hiểm” của doanh nghiệp bảo hiểm. Khách hàng kê khai là một việc, còn kiểm tra thông tin và chấp nhận bảo hiểm là việc của doanh nghiệp. Đã chấp nhận bảo hiểm và thu phí của người ta rồi, nếu không xảy ra sự kiện bảo hiểm thì cứ thế thu phí tiếp à? bây giờ xảy ra sự kiện mới nói là vô hiệu này nọ. Nếu ông bảo là vô hiệu thì phải ngừng thu phí và thông báo đến người tham gia bảo hiểm ngay khi phát hiện ra.

  2. Tôi nghĩ trong trường hợp này áp dụng luật dân sự thì hợp đồng này vẫn vô hiệu. Đó là vô hiệu do bị lừa dối. Bà Thảo đã đưa ra thông tin sai sự thật nhằm giao kết hợp đồng với doanh nghiệp.

  3. Thầy ơi! Thầy cho em hỏi: vì sao lại nói: “hợp đồng chỉ vô hiệu khi vi phạm các điều cấm của pháp luât được quy định trong BLDS” ah? Vì: đối với những giao dịch dân sự có điều kiện thì hiệu lực của giao dịch đó còn phụ thuộc vào sự kiện mà 2 bên đã thỏa thuận. Ở trường hợp nêu trên, trong hợp đồng có nêu “nếu không kê khai trung thực thì hợp đồng vô hiệu”. Đó có thể coi là 1 điều kiện của hợp đồng đúng k ah?

  4. tTheo quan điểm của tôi ( Nguyễn Thị Thúy Hạnh, DS32D018, Trường đại học Luật Hà Nội), trong trường hợp này trước tiên cần xác định theo luật nào. Căn cứ vào Điều 1 Luật kinh doanh bảo hiểm: “Luật này điều chỉnh tổ chức và hoạt động kinh doanh bảo hiểm, xác định quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm”. Ở đây Công ty TNHH BHNT Prudential Việt Nam là doanh nghiệp kinh doanh vảo hiểm, nên hoàn toàn có quyền áp dụng theo Luật bảo hiểm . Theo quy định Điều 19, luật kinh doanh bảo hiểm năm 2000 về . Trách nhiệm cung cấp thông tin: ”
    1. Khi giao kết hợp đồng bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến hợp đồng bảo hiểm, giải thích các điều kiện, điều khoản bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm; bên mua bảo hiểm có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến đối tượng bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm. Các bên chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của thông tin đó. Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm giữ bí mật về thông tin do bên mua bảo hiểm cung cấp.
    2. Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng bảo hiểm và thu phí bảo hiểm đến thời điểm đình chỉ thực hiện hợp đồng bảo hiểm khi bên mua bảo hiểm có một trong những hành vi sau đây:
    a) Cố ý cung cấp thông tin sai sự thật nhằm giao kết hợp đồng bảo hiểm để được trả tiền bảo hiểm hoặc được bồi thường;
    b) Không thực hiện các nghĩa vụ trong việc cung cấp thông tin cho doanh nghiệp bảo hiểm theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 18 của Luật này.
    3. Trong trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm cố ý cung cấp thông tin sai sự thật nhằm giao kết hợp đồng bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng bảo hiểm; doanh nghiệp bảo hiểm phải bồi thường thiệt hại phát sinh cho bên mua bảo hiểm do việc cung cấp thông tin sai sự thật”.
    Từ quy định trên có thể thấy Prudential VN có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng nếu có sự vi phạm về nghĩa vụ cung cấp thông tin của bà Thảo, chứ không phải hợp đồng vô hiệu, bởi hợp đồng vô hiệu chỉ khi nó thuộc một trong những trường hợp BLDS 2005 quy định. Tuy nhiên nếu theo những dữ liệu đã cho, tôi thấy rằng cần phải xác định anh Nghĩa, con trai bà Thảo bị HIV vì nguyên nhân gì? Theo điều khoản hợp đồng của Prudential VN đưa ra: “câu số 7(b): bạn đã, đang có sử dụng ma túy hoặc chất gây nghiện không?”, rất có thể anh nghĩa không hề sử dụng ma túy hay chất gây nghiện, bởi HIV còn có thể bị do quan hệ tình dục với người mắc HIV mà không sử dụng bao cao su an toàn, hay cũng có thể lây từ mẹ sang con. Nếu anh Nghĩa không sử dụng ma túy hay chất gây nghiện, thì việc bà Thảo khai là không hoàn toàn không vị phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin. Chính vì vậy cần phải xác định xem anh Nghĩa bị HIV là do nguyên nhân gì, và xem bà Thảo có thực sự đã biết hay bà hoàn toàn không biết về tình trạng sức khỏe của con trai minh? Để từ đó, xác định xem Prudential VN có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng hay không.

  5. theo toi Toa ap dung luat KDBH la dung. Day ko the coi la hd dan su don thuan dc. no la HDBH, Dn kinh doanh bao hiem thi luon co muc dinh la kinh doanh,.Ba Thao mua BH cho con ko phai vi md kinh doanh nhung ro rang phai co mong muon mot loi ich nao do. khi mua BH hau het ko ai vi md kihn doanh ma chi nham chia se rui ro voi DN BH khi so thiet hai xay ra. can phai xd theo Luat KDBH. Chi ad BLDS khi ko co luat chuyen nganh dieu chinh. Luat KDBH da qui dinh ro ve vd nay ts lai ad luat DS dc

Leave a Reply

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

HỌC LUẬT ĐỂ BIẾT LUẬT, HIỂU LUẬT, VẬN DỤNG LUẬT VÀ HOÀN THIỆN LUẬT - nhhai@phapluatdansu.edu.vn
%d bloggers like this: