admin@phapluatdansu.edu.vn

TRANH CHẤP BẢN QUYỀN CHUYỆN TRANH: LONG TINH LÀ BIẾN THỂ TỪ TRẠNG TÝ?

THANH HẢI

Công ty Phan Thị “tố” họa sĩ Lê Linh đã sử dụng hình Trạng Tý trong bộ truyện Thần đồng đất Việt để xây dựng nhân vật Long Tinh trong bộ truyện Long Thánh.

image Năm 2006, giới truyện tranh xôn xao về vụ kiện khá hy hữu tranh chấp quyền tác giả bộ truyện tranh Thần đồng đất Việt giữa họa sĩ Lê Linh với Công ty Phan Thị. Trong khi vụ kiện trên chưa ngã ngũ thì ngày 5-5, Công ty Phan Thị đã gửi đơn đến NXB Trẻ và hai đơn vị phát hành là Công ty Trường Phát và Fahasha yêu cầu ngưng phát hành bộ truyện tranh Long Thánh của Lê Linh vì “họa sĩ Lê Linh đã tự ý sử dụng hình ảnh Trạng Tý (trong bộ truyện Thần đồng đất Việt) để xây dựng nhân vật Long Tinh mà không xin phép.

Lê Linh kiện Phan Thị

image Năm 2002, họa sĩ Lê Linh được mời làm việc tại Công ty Phan Thị. Công ty đưa ra ý tưởng xây dựng bộ truyện tranh dân gian về văn hóa Việt Nam cho thiếu nhi. Lê Linh đã đề nghị sáng tác bộ truyện Thần đồng đất Việt lấy bối cảnh thời nhà Lê, nhân vật chính là Trạng Tý. Lê Linh đã cùng với bà Phan Thị Mỹ Hạnh (Giám đốc Công ty Phan Thị) đứng tên đăng ký quyền tác giả. Tháng 5-2002, Cục Bản quyền cấp giấy chứng nhận bản quyền tác giả, ghi nhận quyền tác giả thuộc về đồng tác giả là Lê Linh và bà Hạnh, quyền tài sản (các quyền khai thác, sử dụng tác phẩm…) thuộc về Công ty Phan Thị.

Đến tập thứ 78, họa sĩ Lê Linh quyết định ngưng cộng tác với Phan Thị. Các tập tiếp theo của bộ truyện vẫn tiếp tục ra đời nhưng không đề tên tác giả, họa sĩ là ai. Phía Phan Thị cho rằng mình là chủ sở hữu có các quyền tài sản đối với tác phẩm, làm các tập tiếp theo mà không cần ý kiến của tác giả; Lê Linh không còn sáng tác, công ty có quyền thuê người khác làm những tập tiếp theo.

Họa sĩ Lê Linh cho rằng mình là tác giả nên có quyền bảo vệ sự toàn vẹn đối với tác phẩm, không ai có quyền “sáng tác” các tập tiếp theo dựa trên các nhân vật trong truyện của mình. Tháng 4-2007, họa sĩ Lê Linh đã khởi kiện tại Tòa kinh tế TP.HCM.
Nhân vật Long Tinh đã đăng ký.

Phan Thị kiện Lê Linh

Cuối năm 2007, họa sĩ Lê Linh quyết định sáng tác một bộ truyện tranh hoàn toàn mới, lấy tên là Long Thánh với các nhân vật chính: Long Tinh, Lưu Đại sư, Rồng Long Nhí… xuất phát từ ý tưởng xây dựng các nhân vật có tài thông minh, trí tuệ, giúp ích cho đất nước.

Tuy nhiên, Phan Thị cho rằng nhân vật Long Tinh là biến thể của Trạng Tý trong khi hình vẽ nhân vật Trạng Tý là thuộc quyền sở hữu của công ty Phan Thị. Do đó, tác giả Lê Linh sử dụng hình ảnh Trạng Tý mà không xin phép chủ sở hữu quyền tác giả là vi phạm bản quyền. Công ty Phan Thị đã đề nghị các cơ quan yêu cầu chấm dứt việc khai thác hình ảnh trái phép. Ngoài ra, Lê Linh sẽ phải bồi thường nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Lê Linh cho rằng truyện Long Thánh hoàn toàn khác về bối cảnh lịch sử. Truyện xảy ra ở thời kỳ nhà Trần, không liên quan với thời Lê trong Thần đồng đất Việt. Đặc điểm nhân dạng nhân vật chính Long Tinh hoàn toàn khác với Trạng Tý. Trong khi tóc của Trạng Tý có ba chỏm, rất ngắn, mắt xếch, sún hai răng cửa, mặc áo có vẽ hình bản đồ Việt Nam trước ngực… Thì Long Tinh tóc có một chỏm dài và đen tuyền, mắt tròn, răng đều, không bị sún, trang phục áo đen thắt dây lưng lụa… Về tỷ lệ thân đầu, kích thước… cũng hoàn toàn khác.

Chờ tòa án xử lý

Ai là tác giả của bộ truyện, bốn nhân vật chính trong Thần đồng đất Việt vẫn đang chờ câu trả lời và hướng giải quyết từ phía tòa án. Việc Phan Thị tiếp tục thực hiện các tập tiếp theo của bộ truyện Thần đồng đất Việt có xâm phạm quyền tác giả của Lê Linh? Và nhân vật Long Tinh trong bộ truyện Long Thánh của Lê Linh có xâm phạm quyền tác giả của Công ty Phan Thị hay không?

Việc các tác giả và các đơn vị không thỏa thuận rõ ràng về các quyền nhân thân và quyền tài sản khi hợp tác chính là mấu chốt của vụ kiện phức tạp này. Điều này cũng dễ dẫn đến việc tác giả có nguy trở thành người xâm phạm bản quyền đối với tác phẩm do chính mình sáng tạo.

Mời bạn đọc nêu ý kiến về vụ tranh chấp hy hữu này.

Ngày 10-5, tập một bộ truyện Long Thánh đã được phát hành trên toàn quốc với số lượng 10.000 cuốn. Được biết, bộ truyện sẽ phát hành định kỳ hai số/tháng, tập hai sẽ phát hành vào ngày 20-5 tới. Cùng thời điểm này, bộ truyện Thần đồng đất Việt vẫn tiếp tục phát hành đến tập thứ 106, định kỳ một số/tháng.

SOURCE: BÁO PHÁP LUẬT TPHCM

Trích dãn từ: http://www.phapluattp.vn/tools/printnews.aspx?news_id=216059&thumuc=van-hoa

=============================

Ngày 28-8 – 2008, Tòa kinh tế TAND TP.HCM đã hoãn xử vụ kiện về tranh chấp sở hữu trí tuệ giữa ông Lê Phong Linh và Công ty Phan Thị.
Theo tòa, hiện ông Linh – nguyên đơn đã rút hết toàn bộ yêu cầu khởi kiện, chỉ còn việc phản tố bên bị đơn. Theo đó, bị đơn yêu cầu nguyên đơn bồi thường việc giảm doanh số phát hành bộ truyện trên từ khi nguyên đơn khiếu kiện… Tuy nhiên, tòa cần thêm thời gian để nghiên cứu và xem xét cho toàn diện vụ kiện này.Và theo tòa, yêu cầu công nhận quyền tác giả đối với bộ truyện tranh Thần đồng đất Việt của nguyên đơn trước đó không thuộc thẩm quyền thụ lý của tòa mà chính xác là TAND quận 1. Rất có thể sau khi rút đơn, nguyên đơn sẽ khởi kiện lại ở TAND quận 1.

Như Pháp Luật TP.HCM đã đưa tin, tháng 4-2007, ông Linh khởi kiện Công ty Phan Thị với hai nội dung. Một là yêu cầu Công ty Phan Thị công nhận ông là tác giả duy nhất của các hình vẽ nhân vật và tất cả các tác phẩm của bộ truyện tranh Thần đồng đất Việt và Công ty Phan Thị không được viết tiếp bộ truyện này (từ tập 79 trở đi), bởi làm như vậy là vi phạm “sự toàn vẹn tác phẩm”. Hai là ông Linh đòi Công ty Phan Thị phải trả nhuận bút và chính thức xin lỗi trên báo. Sau đó, ông Linh xin rút khoản đòi trả nhuận bút nhưng bổ sung thêm khoản đề nghị bà Phan Thị Mỹ Hạnh phải xin lỗi Lê Phong Linh vì đã mạo xưng tác giả và không đồng ý để bà Phan Thị Mỹ Hạnh đứng đồng tác giả mà chỉ có Linh là tác giả duy nhất.

Hiện nay, Tòa kinh tế TAND TP.HCM cũng thụ lý một vụ án giữa hai bên đương sự này, chỉ thay đổi vị trí nguyên đơn thành bị đơn và ngược lại, liên quan đến bộ truyện tranh Long Thánh mới đây của Lê Linh. Tuy nhiên, vụ kiện này sẽ được đưa ra xét xử sau khi có kết quả vụ kiện trên.

Nguồn: H.YẾN – Pháp Luật.Tp

5 Responses

  1. Bây giờ mình mới đọc truyện long thánh nhưng mình cảm thấy nó hay hơn thần đồng đất việt

  2. theo tôi trong trường hợp này Phan Thị khởi kiện là không đúng. Thị trường truyện tranh VN có lẽ không phát triển bằng các nước như Nhật hay hàn.
    Ở các nước như Nhật, Hàn…một họa sĩ truyện tranh khi sáng tác đều có cho mình phong cách riêng, mỗi bộ truyện có thể do các nhà xuất bản khác nhau kí hơp đồng xuất bản với tác giả, chuyện nét vẽ hay hình dáng có nét tương tự là chuyện rất bình thường, nó là vấn đề về phong cách của họa sĩ
    Trường hợp này, Ông Linh không có dấu hiệu gì để có thể quy kết Long Tinh là biến thể của Trạng tí được, từ hình dáng, trang phục, đặc điểm nhận dạng nhân vật…đều có thể phân biệt được, và có những nét khác nhau rõ ràng.
    Nội dung truyện cũng không có gì là vi phạm cả, các bạn theo dõi cũng sẽ thấy thế thôi!

  3. Tôi rất hâm mộ Thần đồng Đất Việt, vụ việc này thật rắc rối. Hy vọng mọi việc sẽ được giải quyết êm đẹp.

  4. Xin cho biết kết quả của vụ kiện! Cảm ơn!

Leave a Reply

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

HỌC LUẬT ĐỂ BIẾT LUẬT, HIỂU LUẬT, VẬN DỤNG LUẬT VÀ HOÀN THIỆN LUẬT - nhhai@phapluatdansu.edu.vn

Discover more from THÔNG TIN PHÁP LUẬT DÂN SỰ

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading